Badanie rynku i analiza rynkowa to pojęcia tożsame, co wynika już z ich definicji.
Podejście przedmiotowe (leksykon str. 21, 28)
Badania rynku – badania naukowe polegające na rozpoznaniu mechanizmu rynkowego, struktury, stanu i rozwoju jego elementów w celu stworzenia przesłanek do podejmowania trafnych decyzji
Analiza rynku – systematyczne analizowanie całokształtu elementów i czynników wpływających na kształtowanie się układu stosunków rynkowych. Przedmiotem analizy jest kształtowanie się popytu, podaży i ceny oraz ich wzajemnych relacji
W ujęciu czynnościowym analiza rynku jest elementem badań rynku. W ujęciu czynnościowym badania rynku oznaczają gromadzenie, przetwarzanie, analizę i interpretację zebranych informacji oraz ich wykorzystanie dla rozwiązywania problemów rynkowych. Obiekt badania i szereg czynników dla określonych potrzeb decyzyjnych to jądro badań rynkowych.
ESOMAR (European Society for Opinion and Marketing Research) opracował kodeks postępowania w dziedzinie badań rynkowych i społecznych, który zawiera obowiązki badacza w stosunku do podmiotu zlecającego badanie. ESOMAR łączy podejście przedmiotowe i czynnościowe w swej definicji. Badanie rynkowe to działanie, które poprzez informacje buduje więź między indywidualnym konsumentem, nabywcą i ogółem społeczeństwa, a podmiotami prowadzącymi działalność rynkową. Informacje te służą:
– identyfikacji i określeniu możliwości i przeszkód dla działalności rynkowej
– projektowaniu, doskonaleniu i ocenie działań rynkowych
– obserwacji i kontroli wyników tych działań
– coraz lepszemu rozumieniu działania jako procesu rozpoznania sposobów, dzięki którym konkretne działania rynkowe mogą być bardziej skuteczne
To definicja o charakterze operacyjnym, podkreślająca cele badań rynkowych.
Celem badań rynkowych jest dostarczenie wiadomości i informacji o zjawiskach rynkowych oraz ich związkach wewnętrznych i zewnętrznych. Wyniki badań rynku sygnalizują potrzebę określonych decyzji, są jedną z podstaw decyzyjnych oraz jednym z elementów oceny zamierzonych i niezamierzonych skutków decyzji.
Najczęściej badania rynkowe są uruchamiane w sytuacji, gdy ma być podjęta decyzja w skali makro. Czasem w wyniku badań stwierdza się istnienie nowego faktu na rynku, o którym się nie wiedziało wcześniej, co powoduje konieczność podjęcia dodatkowych decyzji. Badania zmniejszają ryzyko zmian w burzliwym otoczeniu. Wyniki badań wykorzystuje się także do kontroli działań, ich efektywności i skuteczności.
Przedmiot analizy (badań) rynku
Zakres przedmiotowej analizy rynku jest pochodną struktury podmiotowej i przedmiotowej rynku. Można wyróżnić:
A) Analizę struktury podmiotowej rynku
– liczby uczestników rynku
– stosunków między uczestnikami rynku
– postępowania konkurentów na rynku
– zachowań przedsiębiorstw na rynku
– zachowań konsumentów i nabywców na rynku
B) Analizę struktury przedmiotowej rynku
– popytu (potrzeb)
– podaży (dóbr i usług)
– cen
– stopnia zrównoważenia rynku
Badania rynku są integracyjną częścią dojrzałej działalności gospodarczej. Im bardziej dojrzała gospodarka rynkowa, tym większa potrzeba badań. Są one potrzebne każdemu organowi gospodarczemu i każdej jednostce gospodarczej. W gromadzeniu i użytkowaniu wyników z badań wyróżnia się 2 podejścia:
– makroekonomiczne, charakterystyczne dla organów polityki gospodarczej
– mikroekonomiczne, charakterystyczne dla podmiotów gospodarczych – przedsiębiorstw oraz innych organizacji, a także gospodarstw domowych
Obok tych dwóch podejść mówi się jeszcze o przekroju (podejściu) regionalnym (Kramer). Niezależnie od skali i od użytkowników tych badań, wyróżnia się 3 rodzaje pytań stawianych w badaniach rynku. Sekwencja pytań jest następująca:
1. pytania o fakty o różnym stopniu złożoności – co jest?; jest to pytanie o obiekt badań, wyjściowe do dalszych rozpoznań)
2. pytania o cechy (właściwości) stwierdzonych faktów, zjawisk i procesów, czyli jakie jest to, co stwierdzono?; tutaj odpowiedzi są w postaci wyodrębnionego opisu w postaci typologii klasyfikacji, systematyki badanego zjawiska czy procesu
3. pytania o przyczyny (zależności) zarówno wewnętrzne jak i zewnętrzne wobec przedmiotu badań – co od czego zależy?, jak zależy?; tutaj wykrywa się zależności funkcjonalne między elementami obiektu badań, prawidłowości funkcjonowania obiektu oraz powiązania z otoczeniem
Schemat badania rynku (Kramer)
Generalnie badania rynku to zbiór czynności, metod i wyników.
a) część czynnościowa obejmuje 2 fazy:
faza przygotowania badania
– zaprojektowanie badania
– pomiar cech, projekt tego pomiaru (odpowiedź na pytanie nr 1)
faza realizacji badania
– zbieranie danych – pomiar źródeł wtórnych, pomiar źródeł pierwotnych;
– redukcja danych i selekcja danych – źródła wtórne nie zawsze pasują do potrzeb, trzeba informacje uporządkować, odsiać niepotrzebne informacje
– analiza danych
– końcowa ocena wyników i wnioskowanie (interpretacja)
b) część metod obejmuje odpowiednio dla w/w faz:
– metody projektowania
– metody budowy instrumentów
– metody zbierania danych
– metody redukcji i selekcji
– metody analizy
– metody wnioskowania
c) część wyników to:
– projekt badania
– instrument pomiarowy
– dane surowe
– konkretyzacja zadania badawczego
– dane przetworzone (wynik analizy do wykorzystania w praktyce)
– informacja dla decydenta, która najczęściej przyjmuje postać raportu z badań
Badanie rynkowe wiążą się z kosztami i czasem. Najkrótszy optymalny czas na przeprowadzenie badań to 10 – 14 dni. Stąd też są dwie skrajne postawy wobec badań. Jedna wyraża niechęć wobec badań i cechuje ludzi, którzy nie chcą czekać, muszą podjąć decyzje zaraz, działają na rynku często w oparciu o tzw. „3Z” – zaistnieć – zarobić – zwiać, podejmując decyzje niejako w ciemno. Druga postawa charakterystyczna jest dla podmiotów rozważnych, ograniczających ryzyko i wykorzystujących do tego celu właśnie badania rynku.
Fazy procesu podejmowania decyzji:
– rozpoznanie sytuacji decyzyjnej
– zdefiniowanie alternatywnych rozwiązań (często jednych z rozwiązań alternatywnych jest właśnie uruchomienie badań rynkowych)
– zidentyfikowanie alternatywnych rozwiązań
– ocena alternatywnych rozwiązań
– wybór rozwiązań
– wdrożenie przyjętych rozwiązań i modyfikacja zachowań
Żeby przeprowadzić badania rynkowe i dać odpowiedź na konkretne pytanie decydenta, trzeba mieć rynkowy system informacji. Rynkowy system informacji jest zbiorem danych, których treść, strukturę, zasięg i zakres wyznaczają potrzeby i możliwości podmiotów rynkowych. Samo stworzenie rynkowego systemu informacji nie wystarcza – trzeba jeszcze umieć go zastosować i wykorzystać. Do tego dochodzi aspekt finansowy. Grzechy (błędy) badań rynkowych i marketingowych są zawsze wspólne, nie indywidualne. Do głównych należy właśnie brak umiejętności zastosowania informacji i wyników badań.
Może Cię też zainteresować:
1. Analiza i opinie o Alior Leasing w Antyhaczyk. Recenzja Leasingu Alior Banku przegląd i analiza oferty Alior Leasing oraz opinie.
2. Leasing 103% dla przedsiębiorców EiT Centrum.
Dodaj komentarz lub opinię na forum: