Ekonomia i Technika

Jeszcze do niedawna wcześniejsza spłata pozwalała uwolnić się od comiesięcznych rat, jednak nie otwierała drogi do wnioskowania o proporcjonalny zwrot poniesionych kosztów (m.in. prowizji i ubezpieczenia). Wyrok TSUE skutecznie zmienił ten stan rzeczy i umożliwił wnioskowanie o należne środki. W jakich sytuacjach jest to możliwe? Jakie kroki należy podjąć, by bank pozytywnie rozpatrzył nasz wniosek?

Czym jest wcześniejsza spłata?

Decydując się na zaciągnięcie jakiegokolwiek kredytu lub podwyżki, pożyczkobiorca zobowiązuje się do terminowej spłaty zobowiązania. Spłata ta odbywa się zgodnie z ustalonym harmonogramem. Oczywiście nie oznacza to, że pożyczkobiorca nie może w dowolnym momencie nadpłacić kredyt lub dokonać całkowitej jego spłaty.

Wcześniejsza spłata kredytu co do zasady jest korzystna, jednak warto zweryfikować, czy pożyczkodawca nie doliczy w takiej sytuacji dodatkowej opłaty. Zdarza się to nierzadko w przypadku kredytów hipotecznych – ich spłata w ciągu kilku pierwszych lat trwania kredytu może skutkować dodatkowymi kosztami.

Z drugiej jednak strony wcześniejsza spłata kredytu otwiera drogę do wnioskowania o proporcjonalny zwrot kosztów kredytu (np. prowizji za udzielenie czy ubezpieczenia). W efekcie do kieszeni pożyczkodawcy trafić może niemała gotówka. Konieczne jest jednak zweryfikowanie, czy spłata posiadanego kredytu lub pożyczki pozwoli na uzyskanie proporcjonalnego zwrotu prowizji bankowej.

Prowizja bankowa – kiedy można liczyć na jej zwrot?

Przez długie lata banki zajmowały stanowisko, zgodnie z którym pożyczkobiorcy nie należały się żadne proporcjonalne zwroty kosztów w przypadku spłaty zobowiązania przed terminem.

Wiele w tej kwestii zmienił wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) z 19 września 2019 roku, który jest wiążący dla wszystkich krajów wspólnoty. Zgodnie z wydanym orzeczeniem pożyczkobiorca ma prawo wcześniej spłacić zobowiązanie i oczekiwać od banku sprawiedliwego obniżenia wszystkich kosztów kredytu. Obowiązuje on również te kredyty, które zostały spłacone przed wydaniem wyroku przez TSUE.

Wyrok TSUE dotyczy kredytów konsumenckich, czyli:

• gotówkowych,
• ratalnych,
• konsolidacyjnych,
• samochodowych,

które zostały zawarte po 18 grudnia 2011 roku. Jeśli kredyt został zaciągnięty przed tą datą lub nie został spłacony przed czasem, wnioskowanie o proporcjonalny zwrot poniesionych kosztów będzie nieskuteczne.

Nieco inaczej wygląda sytuacja w przypadku kredytów hipotecznych, które nie zaliczają się do kredytów konsumenckich. W ich przypadku proporcjonalny zwrot prowizji i innych kosztów również jest możliwy, ale obowiązuje je inna data graniczna. O zwrot kosztów wnioskować mogą kredytobiorcy, którzy zawarli umowę kredytu hipotecznego po 21 lipca 2017 roku i dokonali jego wcześniejszej spłaty.

Jakie kroki należy podjąć, by uzyskać zwrot prowizji bankowej?

Zwrot prowizji kredytu co do zasady powinien się odbywać automatycznie. Odpowiednie kroki powinien podejmować bank w momencie rozliczenia kredytu. Niestety nie zawsze tak to wygląda i w wielu przypadkach konieczne jest złożenie stosownego wniosku.

By przyspieszyć procedurę, warto przy wcześniejszej spłacie kredytu skontaktować się z bankiem i poprosić o udostępnienie obowiązującego druku. Znaleźć powinniśmy go również na stronie internetowej podmiotu. Po złożeniu wniosku bank ma 30 dni na jego rozpatrzenie. Co w sytuacji uzyskania odmownej decyzji? W takich sytuacjach warto skontaktować się z Rzecznikiem Finansowym.